**Niveau de difficulté "**"
OBJECTIF
En savoir un peu plus sur l'éducation à l'école primaire.
CONTEXTE
Vous assistez à un cours de langue khmère qui est dédié à la signalisation routière.
MISE EN SITUATION
L'enseignant invite les enfants à découvrir et comprendre les panneaux de signalisation, et répond aux questions des enfants..
EXERCICE
Vous devez comprendre le sens de chacune des questions / réponses de cette leçon si particulière, afin d'enrichir notre vocabulaire.
-----------------©-----------------©-----------------©-----------------
DIALOGUES
L'enseignant : Thg'naye ni yeung nœng niyèye ampi slä sagna tïarratïâ. Taeu nèrna tïap ph'daeum ?
ថ្ងៃ នេះ យើង នឹង និយាយ អំពី ស្លាក សញ្ញា ចរាចរណ៍ ។ តើ អ្នកណា ចាប់ ផ្តើម និយាយ ?
----------
Un enfant : Lauk krrou, bâng prro rrobâ khniom bane thïoup krrou'thnä tïarratïâ haeuye poli bane niyèye tha koat mœn kaurrôp phleung sagna tïarratïâ.
លោក គ្រូ បង ប្រុស របស់ ខ្ញុំ បាន ជួប គ្រោះថ្នាក់ ចរាចរណ៍ ហើយ ប៉ូលីស បាន និយាយ ថា គាត់ មិន គោរព ភ្លើង សញ្ញា ចរាចរណ៍
នេះ គឺជា ភ្លើង សញ្ញា ចរាចរណ៍ ។ ភ្លើង សញ្ញា នេះ មាន បី ពណ៌ ដែល ត្រូវតែ គោរព ។ ពណ៌ នីមួយៗ មាន អត្ថន័យ របស់ វា ។
Nota : Phleung sagna est appelé majoritairement, Phleung stop (un mélange d'anglais et de khmer).
----------
L'enseignant : Taeu nèrna aït pone'yole bane ?
តើ អ្នក ណា អាច ពន្យល់ បាន ?
----------
Un deuxième enfant : Khniom Lauk Krrou ! Péle phleung sagna ni mirn poa bèyetong mirn nèye tha trœuw tïègne dâmnaeu.
ខ្ញុំ លោក គ្រូ ! ពេល ភ្លើង សញ្ញា នេះ មាន ពណ៌ បៃតង មាន ន៏យថា ត្រូវ ចេញ ដំណើរ ។
----------
L'enseignant : La'â ! Taeu nèrna aït bântâ bane ?
ល្អ ! តើ អ្នក់ណា អាច បន្ត បាន ?
----------
un troisième enfant : Khniom Lauk Krrou ! Péle phleung sagna ni mirn poa krro'hom mirn nèye tha trœuw tchoup.
ខ្ញុំ លោក គ្រូ ! ពេល ភ្លើង សញ្ញា នេះ មាន ពណ៌ ក្រហម មាន ន៏យថា ត្រូវ ឈប់ ។
----------
l'enseignant : Nona tirt ?
នរណា ទៀត ?
----------
un quatrième enfant : Khniom Lauk Krrou ! Péle phleung sagna ni mirn poa lueurng mirn nèye tha trœuw prrong'prro'yate.
ខ្ញុំ លោក គ្រូ ! ពេល ភ្លើង សញ្ញា នេះ មាន ពណ៌ លឿង មាន ន៏យថា ត្រូវ ប្រុងប្រយ័ត្ន ។
Note personnelle : même si la signification exacte correspond à "Soyez prudent", il vaut mieux s'arrêter avant le marquage au sol, sauf quand le feu vert passe à l’orange au moment où le conducteur ne peut plus s’arrêter avant le feu tricolore, afin d'éviter toutes discussions avec les policiers...
----------
l'enseignant : Sôm âp'â'sator téaing â knir ! Ké prraeu phleung sagna tïarratïâ daeumbèye kapir krrou'thnä tïarratïâ !
សូម អបអរសាទរ ទាំង អស់ គ្នា ! គេ ប្រើ ភ្លើង សញ្ញា ចរាចរណ៍ ដើម្បី ការពារ គ្រោះថ្នាក់ ចរាចរណ៍ !
-----------------© SIGNAUX DE SIGNALISATION ©-----------------
l'enseignant : Taeu nèrna skoale slä sagna phleuw ni ?
តើ អ្នក ណា ស្គាល់ ស្លាក សញ្ញា ផ្លូវ នេះ ?
un cinquième enfant : Khniom Lauk Krrou ! Slä sagna komar dœk daye knir mirn nèye tha neuw kanlaèng nou'e thir phleuw komar tchlang'kat gneuk gnoap. Slä sagna ni ké dä neuw tam phleuw trang kanlaèng mirn salarrirne.
ខ្ញុំ លោក គ្រូ ! ស្លាក សញ្ញា កុមារ ដឹកដៃ គ្នា មាន ន័យថា នៅ កន្លែង នោះ ជា ផ្លូវ កុមារ ឆ្លង កាត់ ញឹកញាប់ ។ ស្លាក សញ្ញា នេះ គេ ដាក់ នៅ តាម ផ្លូវ ត្រង់ កន្លែង មានសាលារៀន ។
----------------©-----------------©-----------------©-----------------
Ces quelques exemples issus d'un livre scolaire de l'école primaire (de niveau 3, équivalent au CP), montrent que les enfants de huit ans sont sensibilisés sur les sujets de signalisation routière.
DIALOGUES / EXPLICATIONS :
---------© 1 ©---------
L'enseignant : Thg'naye ni yeung nœng niyèye ampi slä sagna tïarratïâ. Taeu nèrna tïap ph'daeum ?
ថ្ងៃ នេះ យើង នឹង និយាយ អំពី ស្លាក សញ្ញា ចរាចរណ៍ ។ តើ អ្នកណា ចាប់ ផ្តើម និយាយ ?
Aujourd'hui, nous parlerons des panneaux de circulations. Qui veut commencer à parler ?
--------
Thg'naye ni ថ្ងៃ នេះ = aujourd'hui.
--------
yeung nœng niyèye យើង នឹង និយាយ = nous parlerons (yeung = nous / nœng = temps futur / niyèye = parler.).
--------
ampi អំពី = de
--------
slä sagna ស្លាក សញ្ញា = panneaux.
--------
tïarratïâ ចរាចរណ៍ = circulation.
--------
Taeu តើ = forme interrogative.
--------
nèrna អ្នក ណា = qui.
--------
tïap ph'daeum ចាប់ ផ្តើម = commencer.
--------
niyèye និយាយ = parler.
---------© 2 ©---------
Un enfant : Lauk krrou, bâng prro rrobâ khniom bane thïoup krrou'thnä tïarratïâ haeuye poli bane niyèye tha koat mœn kaurrôp phleung sagna tïarratïâ.
លោក គ្រូ បង ប្រុស របស់ ខ្ញុំ បាន ជួប គ្រោះថ្នាក់ ចរាចរណ៍ ហើយ ប៉ូលីស បាន និយាយ ថា គាត់ មិន គោរព ភ្លើង សញ្ញា ចរាចរណ៍
Maître, mon grand-frère a eu un accident de circulation et la police à dit qu'il n'a pas respecter les feux de circulation.
--------
--------
--------
--------
--------
--------
--------
--------
--------
--------
--------
--------
--------
នេះ គឺជា ភ្លើង សញ្ញា ចរាចរណ៍ ។ ភ្លើង សញ្ញា នេះ មាន បី ពណ៌ ដែល ត្រូវតែ គោរព ។ ពណ៌ នីមួយៗ មាន អត្ថន័យ របស់ វា ។
Ceci est un feu de circulation. Ce feu a trois couleurs qui doivent être respectées. Chaque couleur a une signification.
Nota : Phleung sagna est appelé majoritairement, Phleung stop (un mélange d'anglais et de khmer).
--------
Ni keu thir នេះ គឺជា = ceci est.
--------
phleung sagna tïarratïâ ភ្លើង
--------
Phleung sagna ni ភ្លើង សញ្ញា នេះ = ce feu.
--------
mirn មាន = a / avoir...
--------
bèye បី = trois.
--------
poa ពណ៌ = couleur.
--------
daèl ដែល = qui.
--------
trrœuw taè ត្រូវតែ = devoir.
--------
kaurrôp គោរព = respecter.
---------© 4 ©---------
L'enseignant : Taeu nèrna aït pone'yole bane ?
តើ អ្នក ណា អាច ពន្យល់ បាន ?
Qui peut expliquer ?
--------
Taeu តើ = forme interrogative.
--------
nèrna អ្នក ណា = qui.
--------
aït អាច = pouvoir.
--------
pone'yole ពន្យល់ = expliquer.
--------
pone'yole bane ពន្យល់ បាន = expliquer ou non (sous entendu, que quelqu'un pourra expliquer ou non).
---------© 5 ©---------
Un deuxième enfant : Khniom Lauk Krrou ! Péle phleung sagna ni mirn poa bèyetong mirn nèye tha trœuw tïègne dâmnaeu.
ខ្ញុំ លោក គ្រូ ! ពេល ភ្លើង សញ្ញា នេះ មាន ពណ៌ បៃតង មាន ន៏យថា ត្រូវ ចេញ ដំណើរ ។
Moi, maître ! Quand ce feu a la couleur verte cela signifie que l'on doit passer.
--------
Khniom ខ្ញុំ = moi / je...
--------
Lauk Krrou លោក គ្រូ = maître / instituteur.
--------
Péle ពេល = quand.
--------
phleung sagna ni ភ្លើង សញ្ញា
--------
mirn មាន = avoir / a...
--------
poa ពណ៌ = couleur.
--------
bèyetong បៃតង = vert / verte...
--------
mirn nèye tha មាន ន័យថា = cela signifie.
--------
trœuw ត្រូវ = devoir.
--------
tïègne dâmnaeu ចេញ ដំណើរ = partir (ici, peut être interprété comme "passer").
---------© 6 ©---------
L'enseignant : La'â ! Taeu nèrna aït bântâ bane ?
ល្អ ! តើ អ្នក់ណា អាច បន្ត បាន ?
Bien ! Qui peut continuer ?
--------
La'â ល្អ = bien / bon...
--------
Taeu តើ = forme interrogative.
--------
nèrna អ្នក់ណា = qui.
--------
aït អាច = pouvoir.
--------
bântâ bane បន្ត បាន = continuer ou non (sous entendu, que quelqu'un pourra continuer ou non).
---------© 6 ©---------
un troisième enfant : Khniom Lauk Krrou ! Péle phleung sagna ni mirn poa krro'hom mirn nèye tha trœuw tchoup.
ខ្ញុំ លោក គ្រូ ! ពេល ភ្លើង សញ្ញា នេះ មាន ពណ៌ ក្រហម មាន ន៏យថា ត្រូវ ឈប់ ។
Moi, Maître ! Quand ce feu a la couleur rouge cela signifie que lon doit arrêter.
--------
Khniom ខ្ញុំ = moi / je...
--------
Lauk Krrou លោក គ្រូ = maître / instituteur.
--------
Péle ពេល = quand.
--------
phleung sagna ni ភ្លើង សញ្ញា នេះ
--------
mirn មាន = avoir / a...
--------
poa ពណ៌ = couleur.
--------
krro'hom ក្រហម = rouge.
--------
mirn nèye tha មាន ន័យថា = cela signifie.
--------
trœuw ត្រូវ = devoir.
--------
tchoup ឈប់ = arrêter / stopper...
---------© 7 ©---------
l'enseignant : Nona tirt ?
នរណា ទៀត ?
Qui d'autres ?
--------
Nona នរណា = qui (notez que l'on peut dire Nona ou bien Nèr na).
--------
tirt ទៀត = autre / encore...
---------© 8 ©---------
un quatrième enfant : Khniom Lauk Krrou ! Péle phleung sagna ni mirn poa lueurng mirn nèye tha trœuw prrong'prro'yate.
ខ្ញុំ លោក គ្រូ ! ពេល ភ្លើង សញ្ញា នេះ មាន ពណ៌ លឿង មាន ន៏យថា ត្រូវ ប្រុងប្រយ័ត្ន ។
Note personnelle : même si la signification exacte correspond à "Soyez prudent", il vaut mieux s'arrêter avant le marquage au sol, sauf quand le feu vert passe à l’orange au moment où le conducteur ne peut plus s’arrêter avant le feu tricolore, afin d'éviter toutes discussions avec les policiers...
--------
Khniom ខ្ញុំ = moi / je...
--------
Lauk Krrou លោក គ្រូ = maître / instituteur.
--------
Péle ពេល = quand.
--------
phleung sagna ni ភ្លើង សញ្ញា នេះ
--------
mirn មាន = avoir / a...
--------
poa ពណ៌ = couleur.
--------
lueurng លឿង = jaune.
--------
mirn nèye tha មាន ន័យថា = cela signifie.
--------
trœuw ត្រូវ = devoir.
--------
prrong'prro'yate ប្រុងប្រយ័ត្ន
---------© 9 ©---------
l'enseignant : Sôm âp'â'sator téaing â knir ! Ké prraeu phleung sagna tïarratïâ daeumbèye kapir krrou'thnä tïarratïâ !
សូម អបអរសាទរ ទាំង អស់ គ្នា ! គេ ប្រើ ភ្លើង សញ្ញា ចរាចរណ៍ ដើម្បី ការពារ គ្រោះថ្នាក់ ចរាចរណ៍ !
Toutes mes félicitations à tous ! On utilise les feux de circulations pour se protéger des accidents de circulation.
--------
Sôm âp'â'sator សូម អបអរសាទរ = toutes mes félicitations (ici, Sôm សូម doit être considéré comme une marque de respect, qui peut se traduire par : "recevez mes félicitations" / "toutes mes félicitations"...).
--------
téaing â knir ទាំង អស់ គ្នា = à tous / tous / toutes...
--------
Ké គេ = on / les gens...
--------
prraeu ប្រើ = utiliser.
--------
phleung sagna tïarratïâ ភ្លើង សញ្ញា ចរាចរណ៍ = feu de circulation.
--------
daeumbèye ដើម្បី = pour.
--------
kapir ការពារ = protéger / se protéger.
--------
krrou'thnä tïarratïâ គ្រោះថ្នា
-----------------© SIGNAUX DE SIGNALISATION ©-----------------
---------© 10 ©---------
l'enseignant : Taeu nèrna skoale slä sagna phleuw ni ?
តើ អ្នក ណា ស្គាល់ ស្លាក សញ្ញា ផ្លូវ នេះ ?
Qui connaît ce panneau routier ?
--------
Taeu តើ = forme interrogative.
--------
nèrna អ្នក ណា = qui.
--------
skoale ស្គាល់ = connaître.
--------
slä sagna ស្លាក សញ្ញា = panneau.
--------
phleuw ផ្លូវ = voie / route / chemin...
--------
slä sagna phleuw ni ស្លាក សញ្ញា ផ្លូវ នេះ = ce panneau routier.
---------© 11 ©---------
un cinquième enfant : Khniom Lauk Krrou ! Slä sagna komar dœk daye knir mirn nèye tha neuw kanlaèng nou'e thir phleuw komar tchlang'kat gneuk gnoap. Slä sagna ni ké dä neuw tam phleuw trang kanlaèng mirn salarrirne.
ខ្ញុំ លោក គ្រូ ! ស្លាក សញ្ញា កុមារ ដឹកដៃ គ្នា មាន ន័យថា នៅ កន្លែង នោះ ជា ផ្លូវ កុមារ ឆ្លង កាត់ ញឹកញាប់ ។ ស្លាក សញ្ញា នេះ គេ ដាក់ នៅ តាម ផ្លូវ ត្រង់ កន្លែង មានសាលារៀន ។
Moi Maître ! Ce panneau avec des enfants qui se tiennent par la main, cela veut dire qu'à cet endroit est une route où il y a des enfants qui traversent fréquemment. Ce panneau, on le met sur la route à l'endroit où il y a l'école.
--------
Khniom ខ្ញុំ = moi / je...
--------
Lauk Krrou លោក គ្រូ = maître / instituteur.
--------
slä sagna ស្លាក សញ្ញា = panneau.
--------
komar កុមារ = enfants.
--------
dœk daye knir ដឹកដៃ គ្នា = se tenir par la main.
--------
mirn nèye tha មាន ន័យថា = cela signifie.
--------
neuw kanlaèng nou'e នៅ កន្លែង នោះ = à cet endroit.
--------
thir phleuw ជា ផ្លូវ = est une route.
--------
komar កុមារ = enfants.
--------
tchlang'kat ឆ្លង កាត់ = traverser (une route, un pont...).
--------
gneuk gnoap ញឹកញាប់ = fréquemment.
--------
slä sagna ni ស្លាក សញ្ញា នេះ = ce panneau.
--------
ké dä neuw គេ ដាក់ នៅ = on met sur.
--------
tam phleuw តាម ផ្លូវ = suivant la route.
--------
trang kanlaèng ត្រង់ កន្លែង = à l'endroit.
--------
mirn salarrirne មាន សាលារៀន = il y a l'école.
----------------©-----------------©-----------------©-----------------
