LEÇON N°27*** - MÉDECIN DU VILLAGE

Niveau de difficulté "***"

 

OBJECTIF

Découvrir les mots et les expressions lorsque l'on perd connaissance suite à un évanouissement.

 

CONTEXTE / MISE EN SITUATION

Vous croisez un ami que vous trouvez triste et vous lui demandez pourquoi. Il vous explique que votre grand-mère s'est évanouit et est à l'hôpital.

 

EXERCICE

Vous devez comprendre le sens de chacune des questions / réponses de ce mini dialogue.

Me decin du village 1 1

Médecin de notre village / គ្រូពេទ្យភូមិយើង = Krroupète phoum yeung

-----------------©-----------------©-----------------©-----------------

DIALOGUES

Vous : Oh bâng ! Hète awèye bâng mirn teuk mouk prrouye ?
អូ បង ​! ហេតុ អ្វី បង មាន ទឹក មុខ ព្រួយ ?
 
 
Ami : Youp mègne Thi daune khniom krroune k'daeuw khlaing rrohot dâl sanlap bat smarrodèye. Madaye khniom pèye khlaït khlaing na mœn dœng thir thweu doït modèït. Mouye santo krraoye mok madaye khniom kâ Sâmrraït'tïèt thïoune lauk yèye teuw montipète.
យប់ មិញ ជីដូន ខ្ញុំ គ្រុនក្ដៅ ខ្លាំង រហូត ដល់ សន្លប់ បាត់ ស្មារតី ។ ម្តាយ ខ្ញុំ ភ័យ ខ្លាច ខ្លាំង ណាស់ មិន ដឹង ជា ធ្វើ ដូចម្ដេច ។ មួយ សន្ទុះ ក្រោយ មក ម្តាយ ខ្ញុំ ក៏ សម្រេចចិត្ត ជូន លោក យាយ ទៅ មន្ទីរពេទ្យ ។
 

 

Vous : Oh ! Tïo èyeleuni ?
អូ ! ចុះ​ ឥឡូវនេះ ?

 

Ami : Péle teuw dâl montipète lauk krroupète wèye kmèng menèr daèle prrotïamka bane tïègne mok sa'sour daoye rrèrtèr bâmpot haeuye kâ noame koat tïol bantôp.
ពេល ទៅ ដល់ មន្ទីរពេទ្យ លោក គ្រូពេទ្យ វ័យក្មេង ម្នាក់ ដែល ប្រចាំការ បាន ចេញ មក សាកសួរ ដោយ រាក់ទាក់ បំជុត ហើយ ក៏ នាំ គាត់ ចូល បន្ទប់  ។

 
Vous : Doït'tchné  krroupète thweu awèye ? 
ដូច្នេះ គ្រូពេទ្យ ធ្វើ អ្វី ?
 
 
Ami : Lauk krroupète tïap'phadeum pineut thïoumg'neu lauk yèye daoye yo'tïèt'tok'dä, haeuye krrouppète bane piyour sérom, èyeleuni lauk yèye dœng khloune, lauk yèye niyèye louong'laum daoye samdaye phaème lahème kou aoye kâ k'daeuw.
លោក គ្រូពេទ្យ ចាប់ផ្ដើម ពិនិត្យ ជំងឺ លោក យាយ ដោយ យក ចិត្តទុកដាក់ ហើយ គ្រូពេទ្យ បាន ព្យួរ សេរ៉ូម ឥឡូវនេះ លោក យាយ ដឹង ខ្លួន លោក យាយ និយាយ លួងលោម ដោយ សម្តី ផ្អែមល្ហែម គួរ ឲ្យ កក់ ក្ដៅ ។
 

----------------©-----------------©-----------------

 
 

EXPLICATIONS :

-------© 1 ©-------

Vous : Oh bâng ! Hète awèye bâng mirn teuk mouk prrouye ?

អូ បង ​! ហេតុ អ្វី បង មាន ទឹក មុខ ព្រួយ ?

Oh frère ! Pourquoi es-tu triste ?
-----

Oh អូ = exclamation.
-----

bâng បង = grand-frère ou grande soeur.
-----

Hète awèye ហេតុ អ្វី = pourquoi.
-----

bâng បង = tu.
-----

mirn មាន = avoir.
-----

teuk mouk ទឹក មុខ = expression du visage.
-----

prrouye ព្រួយ = triste.
-----

Notez que l'on ne traduit pas mot à mot.

-------© 2 ©-------

Ami : Youp mègne Thi daune khniom krroune k'daeuw khlaing rrohot dâl sanlap bat smarrodèye. Madaye khniom pèye khlaït khlaing na mœn dœng thir thweu doït modèït. Mouye santo krraoye mok madaye khniom kâ Sâmrraït'tïèt thïoune lauk yèye teuw montipète.

យប់ មិញ ជីដូន ខ្ញុំ គ្រុនក្ដៅ ខ្លាំង រហូត ដល់ សន្លប់ បាត់ ស្មារតី ។ ម្តាយ ខ្ញុំ ភ័យ ខ្លាច ខ្លាំង ណាស់ មិន ដឹង ជា ធ្វើ ដូចម្ដេច ។ មួយ សន្ទុះ ក្រោយ មក ម្តាយ ខ្ញុំ ក៏ សម្រេចចិត្ត ជូន លោក យាយ ទៅ មន្ទីរពេទ្យ ។

La nuit dernière, ma grand-mère très fiévreuse jusqu'à s'évanouir et perd connaissance. Ma mère a très peur ne sachant pas comment faire. Un instant après ma mère décide d'accompagner grand-mère à aller à l'hôpital.
-----

Youp mègne
យប់ មិញ = la nuit précédente / la nuit dernière...
-----

Thi daune ជីដូន = grand-mère.
-----

Thi daune khniom ជីដូន ខ្ញុំ = ma grand-mère.
-----

krroune k'daeuw គ្រុនក្ដៅ = fiévreux / fiévreuse / avoir la fièvre...
-----

krroune k'daeuw khlaing គ្រុនក្ដៅ ខ្លាំង = très fiévreux...
-----

rrohot dâl រហូត ដល់ = jusqu'à.
-----

sanlap សន្លប់ = s'évanouir.
-----

bat smarrodèye បាត់ ស្មារតី = perdre connaissance / perdre la mémoire...
-----

Madaye ម្តាយ = mère.
-----

Madaye khniom ម្តាយ ខ្ញុំ = ma mère.
-----
pèye khlaït khlaing na ភ័យ ខ្លាច ខ្លាំង ណាស់ = avoir très peur.

Notez la redondance des mots : pèye = avoir peur / khlaït = avoir peur / khlaing na = très.
-----

mœn dœng មិន ដឹង = ne sait pas / ne sachant pas...
-----

thir thweu doït modèït ជា ធ្វើ ដូចម្ដេច = comment faire.
-----

Mouye santo មួយ សន្ទុះ = un instant.
-----

krraoye mok ក្រោយ មក = après.
-----

Mouye santo krraoye mok មួយ សន្ទុះ ក្រោយ មក = un instant après.
-----

madaye khniom ម្តាយ ខ្ញុំ = ma mère.
-----

kâ Sâmrraït'tïèt ក៏ សម្រេចចិត្ត = décider.
-----

thïoune ជូន = accompagner.
-----

lauk yèye លោក យាយ = grand-mère ("lauk" = marque de respect / yèye = grand-mère).
-----

teuw montipète ទៅ មន្ទីរពេទ្យ = aller à l'hôpital.

-------© 3 ©-------

Vous : Oh ! Tïo èyeleuni ?

អូ ! ចុះ​ ឥឡូវនេះ ?

Oh ! Et maintenant ?
-----

Oh អូ = exclamation.
-----

Tïo èyeleuni ? ចុះ​ ឥឡូវនេះ ? = et maintenant ?

 

-------© 4 ©-------

Ami : Péle teuw dâl montipète lauk krroupète wèye kmèng menèr daèle prrotïam ka bane tïègne mok sa'sour daoye rrèrtèr bâmpot haeuye kâ noame koat tïol bantôp.

ពេល ទៅ ដល់ មន្ទីរពេទ្យ លោក គ្រូពេទ្យ វ័យក្មេង ម្នាក់ ដែល ប្រចាំការ បាន ចេញ មក សាកសួរ ដោយ រាក់ទាក់ បំជុត ហើយ ក៏ នាំ គាត់ ចូល បន្ទប់ ។

En arrivant à l'hôpital le jeune médecin de garde est sorti se renseigner très amicalement et l'emmène dans la chambre.
-----

Péle teuw dâl ពេល ទៅ ដល់ = en arrivant.
-----

montipète មន្ទីរពេទ្យ = hôpital.

-----

Lauk krroupète លោក គ្រូពេទ្យ = le médecin.
-----
wèye kmèng វ័យក្មេង = jeune.
-----

menèr ម្នាក់ = celui.
-----

daèle prrotïam ka ដែល ប្រចាំការ = qui est de garde.
-----

bane tïègne mok បាន ចេញ មក = est sorti.
-----

sa'sour សាកសួរ = se renseigner.
-----

daoye rrèrtèr bâmpot ដោយ រាក់ទាក់ បំជុត = amicalement.
-----
haeuye ហើយ = et.
-----

kâ noame ក៏ នាំ = emmener également.
-----

koat គាត់ = il.
-----

tïol ចូល = entrer dans.
-----

bantôp បន្ទប់ = chambre / pièce...

-------© 5 ©-------

Vous : Doït'tchné krroupète thweu awèye ?

ដូច្នេះ គ្រូពេទ្យ ធ្វើ អ្វី ?

Donc, le médecin à fait quoi ?

-----
Doït'tchné ដូច្នេះ = donc.
-----
krroupète គ្រូពេទ្យ = médecin / docteur.
-----

thweu ធ្វើ = faire.
-----
thweu awèye ? ធ្វើ អ្វី ? = faire quoi ?

 

-------© 6 ©-------

Ami : Lauk krroupète tïap'phadeum pineut thïoumg'neu lauk yèye daoye yo'tïèt'tok'dä, haeuye krrouppète bane piyour sérom, èyeleuni lauk yèye dœng khloune, lauk yèye niyèye louong'laum daoye samdaye phaème lahème kou aoye kâ k'daeuw.

លោក គ្រូពេទ្យ ចាប់ផ្ដើម ពិនិត្យ ជំងឺ លោក យាយ ដោយ យក ចិត្តទុកដាក់ ហើយ គ្រូពេទ្យ បាន ព្យួរ សេរ៉ូម ឥឡូវនេះ លោក យាយ ដឹង ខ្លួន លោក យាយ និយាយ លួងលោម ដោយ សម្តី ផ្អែមល្ហែម គួរ ឲ្យ កក់ ក្ដៅ ។

Le médecin a commencé l'auscultation de grand-mère, attentivement, et le médecin a suspendu le sérum. Maintenant, grand-mère est consciente, grand-mère dit des paroles réconfortantes gentilles et affectueuses.

-----
Lauk krroupète លោក គ្រូពេទ្យ = le docteur / le médecin. ("Lauk" est une marque de respect).
-----
tïap'phadeum ចាប់ផ្ដើម = commencer.
-----
pineut thïoumg'neu ពិនិត្យ ជំងឺ = ausculter la maladie.
-----
lauk yèye លោក យាយ = grand-mère.
-----
daoye yo'tïèt'tok'dä ដោយ យក ចិត្តទុកដាក់ = avec attention . attentivement.
-----

haeuye ហើយ = et.
-----

krrouppète គ្រូពេទ្យ = médecin / docteur.
-----

bane piyour sérom បាន ព្យួរ សេរ៉ូម = a suspendu le sérum.
-----

èyeleuni ឥឡូវនេះ = maintenant.
-----

lauk yèye លោក យាយ = grand-mère.
-----

dœng khloune ដឹង ខ្លួន = être conscient.
-----

lauk yèye niyèye លោក យាយ និយាយ = grand-mère parle.
-----

louong'laum លួងលោម = réconforter / consoler...
-----

daoye samdaye phaème lahème ដោយ សម្តី ផ្អែមល្ហែម = par des paroles / par des mots...
-----

kou aoye kâ k'daeuw គួរ ឲ្យ កក់ ក្ដៅ = gentil et chaleureux.